Delegacija Ministarstva za ljudska i manjinska prava (MLJMP) u sastavi mr Aleksandar Saša Zeković, državni sekretar, dr Ismet Latić, direktor Direktorata za odnose sa vjerskim zajednicama i Mirela Ramčilović, samostalna savjetnica u Odjeljenju za unapređenje i zaštitu prava Roma i Egipćana boravila je u radnoj posjeti opštini Petnjica.
Sa predsjednikom opštine Samirom Agovićem, i njegovim saradnicima Mehmedom Adrovićem, predsjednikom Skupštine Opštine Petnjica, Muslijom Kalićem, potpredsjednikom Opštine i savjetnicom dr Nerminom Muratović, razgovarano je o poštovanju i zaštiti ljudskih prava i sloboda. Posebno su diskutovana pitanja društvenog uključivanja romske zajednice i slobode vjeroispovijesti.
Predsjednik Samir Agović je istakao kontinuiranu i kvalitetnu saradnju Opštine Petnjica i MLJMP, pri čemu su zajednički konstatovane uspješne inicijative, programi i projekti Vlade Crne Gore i Premijera Duška Markovića za razvoj sjevera zemlje.
Predsjednik Samir Agavić je posebno istakao dobru saradnju opštine Petnjica sa zavičajnom dijasporom koja je snažno involvirana u sve razvojne i napredne procese. To iskustvo je za primjer i model za odnos države prema ukupnoj crnogorskoj dijaspori.
MLJMP je prepoznalo građansku širinu, humanistički pristup i posvećenost opštine Petnjica prema poštovanju ljudskih i manjinskih prava. Posebno se ističe senzibilisan odnos prema društvenim grupama koje su, na lokalnom nivou, manjinske zajednice. U svega šest godina od obnove statusa opštine, Petnjica je pokazala da ima viziju i kapacitete da sa konkretnim aktivnostima doprinosi poboljašanju socijalnog i ekonomskog statusa svih njenih građana, a posebno ranjivih kategorija.
Prepoznato je dobro iskustvo i detaljno diskutovano o odnosu opštine Petnjica prema svim vjerskim zajednicima. Prisutan je senzibilisan odnos prema pripadnicima pravoslavne vjeroispovijesti. Pomognuta je rekonstrukcija vjerskih objekata i grobalja a rješavani su i brojni individualni zahtjevi.
Kod problematike stanovanja romske zajednice, MLJMP je prepoznalo opštinu Petnjica kao pozitivan primjer. Prepoznat je proaktivan pristup ove opštine kod unaprjeđenja uslova stanovanja za članove romske etničke grupe. Osim što je, sopstvenom inicijativom i zalaganjem, uslovno privremeno zbrinula tri romske porodice, opština Petnjica je posvećana da trajno riješi njihovo stambeno pitanje. Ove porodice ranije nijesu prihvatile mogućnost da se zbrinu u drugoj opštini, insistirajući da ostanu u ovoj sredini, u kojoj su prilično prihvaćeni i integrisani. Predstavnici opštine su detaljno predstavili aktivnosti preduzete u pravcu rješavanja različitih egzistencijalnih pitanja za ove porodice.
Kroz osnaživanje dijaloga i organizovanja konsutacija sa stručnjacima, organima državne uprave i lokalne samouprave, organizacijama civilnog društva, MLJMP namjerava izraditi produktivniju nacionalnu strategiju za poboljšanje položaja Roma i Egipćana u Crnoj Gori ali i dodatno podržati implementaciju Poznanske deklaracije – Deklaracije partnera Zapadnog Balkan o integraciji Roma – kojom su se sve vlade regiona obavezale da, prije ulaska u Evropsku uniju (EU), riješe stambeno pitanje romske populacije u svojim državama.
MLJMP će osnažiti napore prema Ministarstvu rada i socijalnog staranja kako bi se, posredstvom Regionalnog stambenog programa (RHP), izgradnja stambenih jedinica realizovala u najkraćem roku jer je opština Petnjica apsolutno preduzela sve potrebne aktivnosti oko obezbjeđenja placa i projektne dokumentacije.
Zajednički je konstatovano da su romske porodice u Petnjici uvažene i dobro prihvaćene, a sva djeca pohađaju osnovnu školu. Poznavanje jezika i obrazovanje su prepoznati ključnim za integraciju. Ocijenjeno je da su potrebni dodatni napori i eksterna podrška kako bi mladi nastavili i sa srednjoškolskim obrazovanjem, što je ključno za njihovu bolju poziciju na tržištu rada.
Uvažavajući značaj partnerstva sa civilnim društvom, u delegaciji MLJMP je bio i Sultan Beća, predstavnik ugledne nevladine organizacije (NVO) “Mladi Romi” koji je i lokalni romski aktivista u Beranama, angažovan kao asistent u oblasti obrazovanja u osnovnoj školi “Radomir Mitrović”. To je potvrda odlučnosti MLJMP da gradi bliske i transparentne odnose sa NVO i uključuje ih u sve zvanične susrete i događaje na kojima se diskutuju ili procjenjuju politike i rezultati kod socijalne inkluzije Roma i Egipćana. Beća je istakao afirmativan i podržavajući odnos opštine Petnjica, prepoznajući i pažljiv pristup lokalnih vlasti prema romskim porodicama tokom pandemije COVID 19. On je istakao da se Romi u Petnjici ne suočavaju sa diskriminacijom, pritiscima i političkim pritiscima koji se primjećuju u drugim sredinama u kojima je aktivan.
Predsjednik opštine Samir Agović je apelovao da se ojačaju kapaciteti lokalne romske zajednice kako bi se i njeno djelovanje usmjerilo preko organizacija civilnog društva.
Izvršni direktor NVO “Mladi Romi” Samir Jaha uputio je predsjedniku opštine Petnjica Samiru Agoviću pismo zahvalnosti zbog odnosa prema romskim porodicama i njegove namjere da Petnjica doprinosi uspješnoj inkluziji RE populacije u Crnoj Gori.
“Samko, probaj ti, ajde”, rekao je Dedo, dozivajući me dok sam stajao na kraju kruga kojeg je mali đogat napravio gazeći od sabaha.
